Over de toelating tot de gilden is het nodige geschreven. Zo schreef Emmy Woldring in de blog H van Herbergier hoe je lid werd van een gilde. Om de kwaliteit van de producten hoog te houden mocht iemand niet zomaar lid worden. Wikipedia zegt over het gilde: “Een jongen (vrouwen verrichtten geen ambacht en werden geen lid van gilden) die een bepaald vak wilde uitvoeren ging op jonge leeftijd bij een gildemeester in de leer.” Zo zie je maar dat je niet alles kunt geloven wat in Wikipedia geschreven staat. In Groningen blijkt anno 1716 een vrouw wél deel uit te mogen maken van een gilde! Zie het volgende fragment (blz 425):
Saturni den 18. Januarij 1716.
Op de Requeste van de Olderman ende
Heuvelingen der Slagters Gilde,
hoe dat Willem Jeltes sich eenige
tijdt van sijn Vrouw hebbende gese-
pareert, bij deselfs Vrouw de
Slagters neringe is opgehouden, ge-
lijck hij oock in een aparte woo-
ninge doet; Alwaarom versochten
dat sulx eene van beijden moge
werden geinterdiceert.
De H. Heeren Borgemeesteren ende Raadt der Remonstranten
versoeck accorderende interdiceren Willem Jelties
de Slachter neringe te exerceren, waar in de Vrouw
alleen sal continueren.
Als haar echtgenoot, die slager is, haar verlaat, vraagt het gildebestuur aan het stadsbestuur, wie van hen voortaan het slagersvak mag blijven uitoefenen. Heel slim om de keuze aan een onpartijdig college over te laten, dan krijg je er binnen het gilde later geen gedoe over! En… dan kiezen de H. Heeren Borgemeesteren ende Raadt zowaar voor de vrouw en interdiceren, ofwel verbieden, de man het slagersvak uit te oefenen!
Het slagersberoep dat deze vrouw mocht uitoefenen, is een van de oudste ambachten. Vroeger slachtten slagers de dieren zelf. Het doden gebeurde door met een hamer op de kop van het dier te slaan. Hier komt de naam 'slager' of 'slachter' vandaan. Door de slag was het dier feitelijk nog maar bewusteloos, daarna volgde nog de doodsteek.
Feit blijft, dat het slagersvak zwaar is, dus de vrouw in kwestie moet behoorlijk sterk geweest zijn en niet bang voor bloed aan haar handen… Is dat de reden geweest dat het stadsbestuur voor haar gekozen heeft? Of hebben Borgemeesteren ende Raadt een besluit genomen dat leek op wat er gebeurde als de man kwam te overlijden? Dan mocht een weduwe namelijk het bedrijf voortzetten, op voorwaarde dat een bekwame gezel belast kon worden met de leiding. Van echte emancipatie was dus toch nog geen sprake…
Hoe dan ook, we zullen het nooit weten, want het was toen nog niet gebruikelijk om de besluiten toe te lichten!
Het ABC van Open het Stadsbestuur
Met het Maak Geschiedenisproject Open het Stadsbestuur komen we regelmatig verrassende zaken tegen die eeuwenlang met ganzenveer en kroontjespen door het Groninger stadsbestuur aan het papier werden toevertrouwd. Met het ABC volgen we wekelijks een letter van het alfabet en verbinden daaraan een bekende of veelvoorkomende term uit het archief van het stadsbestuur van 1594 tot 1815. Lees mee met ons ABC.
Inge Linthout