Eén jongetje lijkt het wel erg spannend te vinden. Verder zijn er overwegend blije en opgetogen gezichten te zien. Kinderen en volwassenen lopen op 28 augustus 1972 over het water van het Verbindingskanaal in Groningen. De inwoners van de stad vieren die dag 300 jaar Groningens Ontzet en ter gelegenheid daarvan heeft de Vereeniging voor Volksvermaken een speciaal programma met evenementen georganiseerd. Onderdeel van de feestelijkheden is een luchtig en speels project van de Eventstructure Research Group (ERG), een kunstcollectief dat op dat moment wordt gevormd door de uit Nederland afkomstige Theo Botschuijver en de in Australië geboren Jeffrey Shaw. Zij hebben in de zogenaamde zwaaikom van het Verbindingskanaal, op de plek waar nu het Groninger Museum is gevestigd, een meterslange plastic buis neergelegd. Het vaarverkeer is er speciaal een dag voor stilgelegd.
De buis wordt met behulp van een centrifugaalventilator opgeblazen, hiermee wordt lucht verplaatst in een bepaalde richting onder een hoge snelheid. Vervolgens kunnen de inwoners van Groningen, op blote voeten, de buis betreden via een draaideur en zo het water opstappen. Ze worden gedragen door de doorzichtige structuur van PVC en lucht. Eerder hadden de pioniers van ERG een vergelijkbare Waterwalk Tube in een meer in Hannover (Duitsland) geplaatst, waardoor mensen in een rechte lijn het water konden oversteken. In Groningen installeren ze de opblaasbare slang in de vorm van een U, zodat mensen op dezelfde steiger in en uit de buis kunnen stappen. Deze steiger bevindt zich naast het toenmalige botenhuis van roeivereniging De Hunze, met aan de overkant van het water het Hoofdstation.
Van het opblaasproject van de Eventstructure Research Group is vandaag de dag niets tastbaars meer terug te vinden bij het Verbindingskanaal. Gelukkig heeft fotograaf Pieter Boersma betoverende beelden kunnen maken van Groningers die op die zonnige 28 augustus over het water liepen. Ook in de Groninger Archieven zijn twee van zijn foto’s bewaard gebleven, naast andere interessante documenten die meer vertellen over de feestweek rondom de viering van het Groningens Ontzet in het jubileumjaar 1972. De grote vraag is echter: wie waren al die stoere Groningers die de draaideur door durfden te stappen, zo het diepe water van het Verbindingskanaal op? Welke namen horen bij die vrolijke of juist angstige gezichten en wat waren precies hun ervaringen in de plastic slang?
Annemarie Kok, onderzoeker moderne en hedendaagse kunst, ging op zoek naar verhalen over de opblaasbare buis en riep Groningers op om herinneringen en kennis rondom deze tijdelijke interactieve kunst met haar te delen. Het artikel dat ze hierover schreef Living Documents: On the Role of the Audience in the (After)life of Participatory and Ephemeral Art (alleen beschikbaar in het Engels) oftewel Levende documenten: Over de rol van het publiek ná participatieve en tijdelijke kunst staat nu online.
Bronnen
- Programma van de 300ste viering van het Groningens Ontzet, Nieuwsblad van het Noorden, 18 augustus 1972
- Mededeling van de Gemeente Groningen, Nieuwsblad van het Noorden, 21 augustus 1972
- Jeffrey Shaw Compendium
- Spatial Effects (doorscrollen naar foto´s met de titel Waterwalk Tube 6 t/m 9)
- Theo Botschuijver e.a., Theo Botschuijver: Playful Inventions, Eindhoven: Lecturis, 2021