Op 9 november 1746 (blz 292) krijgt de drost van de Oldambten (Klei-Oldambt en Wold-Oldambt) een bijzondere kwestie voorgelegd. Hij heeft namelijk een klacht ontvangen van Marieke Jans, omdat haar beoogde echtgenoot ook met een andere vrouw in het huwelijk lijkt te gaan treden. De drost, Johan Hindrik Quintus, legt het opvallende verhaal voor aan het stadsbestuur van Groningen. Maar wat ging hieraan vooraf?
Enkele maanden daarvoor lijkt er nog geen vuiltje aan de lucht te zijn. Marieke Jans en Hendrik Jans, toevallig naamgenoten en beiden weduwe en weduwnaar, maken op 7 september 1746 aan de predikant van de kerk van Sappemeer kenbaar te willen trouwen. Maar in plaats van ‘gecopuleerd’ noteert de predikant ‘Bespiert de geboden van’ in het doop-, trouw- en begraafboek, wat in oud-Nederlands betekent dat het huwelijk wordt tegengehouden.
Een maand later volgt een verzoek van dezelfde Hendrik om in Veendam met Saartje Sijgers, eveneens weduwe maar dan uit Borgercompagnie, te trouwen. Ziet hij het bij nader inzien meer zitten om zijn leven met Saartje te delen? Er blijkt, net als bij Marieke, zelfs al sprake van een tweede huwelijksaankondiging met Saartje.
Een huwelijksafkondiging in de kerk hield in dat de predikant op drie achtereenvolgende zondagen het voorgenomen huwelijk bekend maakt, de zogeheten ‘proclamata’. Dit geeft iedereen de kans, die er een reden voor heeft, om bezwaar te maken. Misschien kwam het bezwaar wel van Hendrik Jans zelf, maar dat staat helaas niet in de notities van de predikant.
Marieke is achter de huwelijksplannen van Hendrik en Saartje gekomen en doet een beroep op de drost. Hij had haar allereerst een trouwbelofte gedaan en zij wenst dat hij zich hieraan houdt. Het stadsbestuur besluit een onderzoek te starten en gaat in gesprek met Hendrik, Marieke en Saartje. De drost zal hiervan op de hoogte worden gehouden. Uiteindelijk besluit het stadsbestuur op 5 mei 1747 (blz 25) dat na de derde afkondiging, het huwelijk tussen Hendrik Jans en Marieke Jans zal plaatsvinden.
In de doop- en trouwboeken is niet terug te vinden of het huwelijk daadwerkelijk voltrokken is. Wel is er een huwelijk voor Saartje. Zij trouwt in september 1751 in Oude Pekela met Renke Hindrix. Bij dat huwelijk staat aangetekend voor de bruid: ‘weduwe uit Borgercompagnie’ en bij de bruidegom: ‘Nieuwe Pekela, jongeman’.
Dit verhaal is mogelijk dankzij...
Deze tekst is tot stand gekomen dankzij de Maak Geschiedenisdeelnemers van Open het Stadsbestuur die diverse rekest- en resolutieboeken uit met name de 18e eeuw voorzien van transcripties (uitgetypt oud-handschrift). Samen ontrafelen wij bijzondere verhalen van Groningers tot allerlei besluiten van de stadsbestuurders. Dankzij alle gegevens die worden ingevoerd door vrijwilligers op AlleGroningers.nl kan de familiegeschiedenis van vele Groningers worden achterhaald.