Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief • Inleiding op het archief • Inventaris of plaatsingslijst • Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Verhouding met het college van stadhouder en hoofdmannen
NB:
De stukken in deze rubriek hebben mogelijk een rol gespeeld met betrekking tot de verschillen van inzicht met betrekking tot de werkingsgebieden van het college van burgemeesters en raad en dat van stadhouder en hoofdmannen. Competentiegeschillen tussen beide lichamen kwamen vaak voor. De rol van de Hoofdmannenkamer was in de zestiende eeuw omstreden. De Hoofdmannenkamer zag zichzelf als provinciale rechtbank en provinciaal bestuursorgaan, voor de stad was zij niet meer dan een arbiter voor Ommelander zaken en zaken tussen Ommelanders en Groningers, de Ommelanden beschouwden haar als een verlengstuk van de stad. Wat dit punt aangaat culmineerde de tegenstelling tussen Stad en Lande in de uitschakeling van de Hoofdmannenkamer onder Rennenberg