Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief • Inleiding op het archief • Inventaris of plaatsingslijst • Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Oorspronkelijk was dit 3e district als zodanig gevestigd te Onderdendam. Het omvatte toen de gemeenten Adorp Winsum, Leens, Ulrum, Kloosterburen, Eenrum, Baflo, Warffum, Usquert, Kantens, Middelstum en Bedum. In 1898 werd de standplaats Winsum. In 1908 werd het nieuw gevormde 3e district Leens afgesplitst, met de gemeenten Leens Ulrum, Kloosterburen en Eenrum en later in 1913 nog Baflo. Aan de andere kant kwamen de gemeenten Uithuizen, Uithuizermeeden en Stedum van het 5e district Delfzijl erbij, in 1913 nog gevolgd door Loppersum. Van het 1e district Groningen werd in 1908 Ten Boer en in 1913 een deel van Noorddijk toegevoegd. Van 1908 tot 1932 was het bekend als het 4e district Winsum, vanaf 1923 te Bedum. In 1932 werd het bij de opheffing van het district Leens weer het 3e district, met twee vestigingen namelijk Bedum en Zoutkamp. De ge¬meenten Leens, Ulrum, Kloosterburen, Eenrum, Baflo alsmede Oldehove en Leens kwa¬men er nu dus bij. Ten Boer en Noorddijk gingen nu naar het 1e district terwijl Lopper¬sum naar het 5e district Delfzijl ging. In 1936 werd de plaats van vestiging weer Winsum met tot 1945 nog een nevenvestiging in Bedum.