Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief • Inleiding op het archief • Inventaris of plaatsingslijst • Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Op grond van de Gezondheidswet van 21 juni 1901, (Stb.157) artikel 23 werden bij Koninklijk Besluit van 25 juni, no 55 (zie bijvoegsels op Staatsblad 1902, no 273 blz. 426) een gezondheidscommissie voor elke gemeente ingesteld die meer dan 18000 inwoners had (art. 23 lid 1). Hieronder viel o.a. de gemeente Groningen.
Voor gemeenten die minder inwoners hadden werden vereniging van twee of meer gemeenten ingesteld (art. 23 lid 2). Deze gemeenten moesten gelegen zijn in één provincie en gezamenlijk niet meer dan 40000 inwoners hebben. Wijzigingen van deze verenigingen op grond van een gewijzigd inwoneraantal kon de eerste vijf jaar niet plaatsvinden.
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken bepaalde in welke gemeente de commissie haar zetel zou hebben. Elke gezondheidscommissie telde tenminste 5 leden, deze werden door de Commissaris in de provincie benoemd, geschorst en ontslagen (art 24).
De Gezondheidscommissiën hadden tot taak de hoofdinspecteur, inspecteur van de Volksgezondheid, Gedeputeerde Staten, Commissaris van de Koningin in de provincie, Raad van het College van Burgemeester en Wethouders van eene gemeente van advies te dienen in alle zaken betreffende de volksgezondheid (art 27). De provincie Groningen werd K.B. van 25 juni 1902 no. 55 (bijvoegsel staatsblad 1902 blz. 431) als volgt ingedeeld:
I Winsum, Leens, Ulrum, Kloosterburen, Eenrum, Baflo, Adorp. Zetel Winsum.
II Warffum, Usquert, Uithuizen, Uithuizermeeden, Kantens, Middelstum, Bedum. Zetel Warffum.
Ingevolge bezuinigingsmaatregelen van de dertiger jaren werden de gezondheidscommissiën in 1933 opgeheven (Stb. 687 / 1933) en de gezondheidswet (Stb. 784 / 1919) werd op de onderhevige punten gewijzigd.
Bij circulaire van de Minister van Sociale Zaken van 21 februari 1934 (bijvoegsel op Staatsblad 1934, februari no. 55) werd aan Gedeputeerde Staten medegedeeld, de eventuele batig saldi te verdelen over de gemeenten, waarvoor de Commissie was ingesteld. Het archief en de bibliotheek zouden kunnen worden overgedragen aan de gemeente, waar de commissie gezeteld was.